Geleneksel Çin tıbbının kullandığı binlerce hayvan arasında, korkutucu bir görünüme sahip olan ve beklenmedik bir şekilde insan sağlığına katkı sağlayacak bir hayvan bulunuyor.
Bu tehditkar görünümlü canlı, 8 inç boyundaki zehirli bir kırkayak, böbrek rahatsızlığı çeken insanlar için umut vaat etti.
Journal of Natural Products dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, Çin kızıl başlı kırkayağı olarak da bilinen bu tür (Scolopendra subspinipes mutilans), böbrek hücrelerinde iltihaplanmayı ve fibrozisi azaltabilen alkaloitler adı verilen özel kimyasallar içermekte.
Bu kırkayak türü, geleneksel Çin tıbbında binlerce yıldır kullanılan hayvanlardan sadece bir tanesi.
Tüberkülozdan epilepsiye, kalp hastalıklarından yanıklara kadar pek çok rahatsızlığın tedavisinde kullanıldı.
ÇEŞİTLİ RAHATSIZLIKLAR İÇİN…
Geleneksel Çin tıbbı, kaplan kemiklerinden gergedan boynuzuna, ayı safrasından denizatına ve kaplumbağa kabuklarına kadar geniş bir yelpazede bitki ve hayvanları, çeşitli rahatsızlıkları tedavi etmek amacıyla kullanır.
Bu tedavilerin çoğunun bilimsel temeli eksik olsa da, bazı kurbağa zehirlerinin etkili kanser tedavileri olabileceği gibi, biyolojik olarak aktif bileşikler içerdikleri bilinmekte. Bu, aktif kimyasalları içeren ilaçların geliştirilmesine öncülük edebilir.
BÖBREK HASTALIĞINA UMUT
Makale, bu kırkayak türünün, böbrek hastalığının tedavisine yardımcı olabilecek ikincil metabolitler içerdiğini belirtiyor.
Shenzhen Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden araştırmacılar, kurutulmuş kırkayak tozundan elde edilen bileşikleri kromatografi ve spektrometri yöntemleriyle analiz ettiler.
Araştırmacılar, kırkayağın 12 yeni ve benzersiz moleküler yapıya sahip alkaloit içerdiğini keşfettiler.
Bu alkaloitlerin bazılarının antiinflamatuar özelliklere sahip olduğu, bazılarının ise böbrek fibrozisini azalttığı bulundu. Renal fibrozis, kronik böbrek hastalığına yol açan ve enflamasyonla tetiklenebilen aşırı fibröz doku birikimiyle karakterize.
Ayrıca, böbrek fibrozisinde rol oynayan hücrelerdeki bir proteinin, bu alkaloitlerden biri tarafından hedef alındığı keşfedildi. Araştırmacılar, bu bulgunun böbrek hastalıklarının tedavisinde kullanılabilecek yeni ilaçların geliştirilmesine katkı sağlayacağını umuyorlar.
Araştırmacılar, “Bazı alkaloitler antiinflamatuar aktivite gösterirken, diğerleri ayrıca anti-renal-fibroz aktivite gösteriyor. İlaç afinitesine duyarlı hedef stabilitesi ve RNA-girişim analizleri, Lamp2 proteininin, alkaloitlerden birinin potansiyel olarak önemli bir hedef proteini olabileceğini gösteriyor” şeklinde belirttiler. Bu, anti-böbrek fibrozis aktivitesi için önemli bir adım olabilir.
KIRKAYAKLAR YOĞUN YAĞIŞLAR SONUCUNDA EVLERE SIZARLAR
Kırkayaklar genelde sonbahar mevsiminde göç ederler ve doğal yaşam alanlarının ötesine geçerler.
Bilim insanları, bu hareketliliğin kışa hazırlık olabileceğini düşünse de, yoğun yağışlar sonucunda yaşam alanları su altında kaldığında kırkayakların göç ettiği de gözlemlendi. Bu göç dönemlerinde, kırkayaklar sıklıkla insanların yaşadığı evlere sızarlar.